Trening sportowy podczas świadomego snu?

Okazuje się, że ćwiczenie pewnych zadań ruchowych podczas świadomego snu wpływa na poprawę ich wykonania na jawie. Grupa ochotników poproszona została aby podczas świadomego snu przeprowadzili kilkuminutowy trening, polegający na rzucaniu monetą do celu. Badani najpierw musieli wykonać wieczorny test poprzedzający trening poprzez wykonanie 20 rzutów monetą do kubka z odległości 2 metrów. Po treningu przeprowadzonym we śnie, po obudzeniu się, wykonywali kolejny, identyczny test, a wyniki (liczbę trafień) porównywali z tymi sprzed nocy. Wyniki tego eksperymentu pokazały, że trenowanie rzutów monetą podczas świadomego snu może mieć wpływ na wykonanie tej czynności po obudzeniu się – liczba trafień po takim treningu wzrosła bowiem z 3,7 do 5,3. Grupa kontrolna, której uczestnicy wykonywali jedynie testy wieczorem i rano, bez wykonywania treningu pomiędzy nimi, zanotowała minimalny wzrost liczby trafień (z 2,9 do 3,0), lecz ten okazał się nie istotny statystycznie. Dla porównania poproszono także inną grupę ochotników o wykonywanie fizycznego treningu na jawie (trwającego tyle samo czasu co trening podczas snu) pomiędzy dwoma testami. W tej grupie wzrost celności był najwyższy – z 3,4 do 6,4 trafnych rzutów.

Autorzy badania sugerują możliwość wykorzystania świadomego śnienia dla celów treningowych u profesjonalnych sportowców. Jednocześnie tłumaczą dlaczego trening podczas świadomego snu wpływa na poprawę jakości wykonywanego zadania. Jednym z możliwych wyjaśnień tego zjawiska jest to, że wykonywanie ćwiczeń podczas świadomego snu wywołuje proces motorycznego uczenia się, podobnie jak to ma miejsce w przypadku tzw. treningu mentalnego. Podczas wykonywania określonych ruchów podczas snu, aktywowane są te same obszary motoryczne kory mózgowej, które aktywują się także podczas wykonywania tych ruchów na jawie. Kiedy więc trenujemy rzut monetą do celu podczas świadomego snu, zachodzi proces uczenia się, podczas którego dochodzi do wzmocnienia i reorganizacji połączeń neuronalnych w odpowiednich obszarach mózgu.

Innym wytłumaczeniem wzrostu liczby trafień po takim treningu jest to, że osoby, którym udało się wykonać poprawnie zadanie podczas świadomego snu, po obudzeniu się podchodzą do testu z większą pewnością siebie i silniejszą motywacją. Niestety wyeliminowanie takich niespecyficznych efektów treningu nie jest proste i wymaga utworzenia kolejnych grup kontrolnych, np. w których badani przechodzą przez wszystkie etapy doświadczenia (test wieczorny, trening podczas snu i test poranny), jednak zamiast trenować rzut monetą do celu, wykonywali by inne zadanie.

Jako ciekawostkę dodam, że badanie było przeprowadzane przez Internet, w postaci tzw. field research. Autorzy rekrutowali osoby doświadczone w świadomym śnieniu poprzez stronę internetową klartraum.de. Następnie wybrani uczestnicy dostali instrukcję postępowania i odpowiednie protokoły do wypełnienia po wykonaniu zadania. Odesłane protokoły z doświadczeń zostały przeanalizowane przez autorów, a efektem przeprowadzonych badań jest całkiem przyzwoita praca naukowa dotycząca świadomego śnienia. Nie jest to tez pierwsza taka praca – autorzy prowadzą rekrutacje do swoich badań przez stronę internetową od pewnego czasu. I chociaż tego typu eksperymenty mają wiele wad (jak choćby brak kontroli nad przebiegiem doświadczenia i nad jego uczestnikami), mają też wiele zalet, do których z pewnością zaliczyć można możliwość „zgarnięcia” większej liczby odpowiednich do takich badań osób, jakimi są doświadczeni lucid dreamerzy.


Erlacher, D., Schredl, M. (2010). Practicing a motor task in a lucid dream enhances subsequent performance: A pilot study. Sport Psychologist (in press).